Akıllı Sözleşmeler Nedir?

Akıllı Sözleşmeler Nedir?

Akıllı sözleşmeler, alıcı ile satıcı sözleşmesinin içeriğinin doğrudan kod satırlarına yazıldığı, kendi kendini yürüten sözleşmelerdir.

Akıllı sözleşmeler, sözleşme koşullarını yerine getiren bilgisayarlı işlem protokolleridir.

Bunu kullanmak, işlemleri izlenebilir, şeffaf ve geri alınamaz hale getirir.

Akıllı Sözleşmelerin Faydaları

Doğruluk, Hız, Verimlilik

• Bir koşul sağlandığında sözleşme yürütülmeye başlar.
• Akıllı sözleşmeler dijital ve otomatik olduğundan, evrak işi yoktur.
• Belgeleri elle doldururken oluşabilecek hataları düzeltmek için zaman harcanmaz.

Güven ve Şeffaflık

• Bilgilerinizin başkaları tarafından görülmesi ve elde edilmesi çok zordur, çünkü devreye giren üçüncü bir taraf yoktur.
• Şifrelenmiş işlem günlükleri, katılımcılar arasında değiş tokuş edilir.

Güvenlik

• Blockchain'de işlem kayıtları şifreli olduğu için güvenilirdir ve siteme sızılması da son derece zordur.
• Dağıtılmış bir defterdeki girişler, ondan önceki ve sonraki girişlerle bağlantılı olduğundan hackerların tek bir kaydı değiştirmek için tüm zinciri değiştirebilmesi gerekir.

Ücret Tasarrufu

• Akıllı sözleşmeler, aracıların ile işlem yapma ihtiyacını, zaman gecikmelerini ve ücretlerini ortadan kaldırır.

Akıllı sözleşmeler nasıl çalışır?

İlk olarak, sözleşmenin tarafları sözleşmenin şartlarını belirlemelidir. Sözleşme şartları kesinleştikten sonra programlama koduna çevrilir. Kodlar, gelecekteki bir işlemin olası senaryolarını tanımlayan bir dizi farklı koşullu ifadeyi temsil eder.

Kod oluşturulduğunda, blok zinciri ağında depolanır ve blok zincirindeki katılımcılar arasında çoğaltılır.

Sonrasında kod, ağdaki tüm bilgisayarlar tarafından işlenir ve yürütülür. Sözleşmenin bir şartı yerine getirilirse ve blok zinciri ağının tüm katılımcıları tarafından doğrulanırsa, ilgili işlem gerçekleştirilir.

Akıllı Sözleşmelerden Örnekler

Akıllı sözleşmelerin kullanıldığı bir gerçek hayat senaryosunu ele alalım. Bir sigorta şirketi olan X Şirketi, Ethereum akıllı sözleşmelerini kullanarak uçuş gecikme sigortası sağlıyor. Ozan’ın ise bir uçuşu var ve gecikme sigortası yaptırıyor. Ozan havaalanında ve uçuşu ertelendi. Bu sigorta, böyle bir durumda Ozan’ı tazmin eder. Peki bu nasıl gerçekleşir? Akıllı sözleşme, uçuş durumunu kaydeden veri tabanına bağlıdır. Akıllı sözleşme, şartlar ve koşullara göre oluşturulur.

Sigorta poliçesinde belirlenen koşul, iki saat veya daha fazla gecikmedir. Kodlara dayalı olarak, akıllı sözleşme, X şirketinin parasını bu belirli koşul karşılanana kadar elinde tutar. Akıllı sözleşme, değerlendirme için EMV'deki (akıllı sözleşme kodunu yürütmek için bir çalışma zamanı derleyicisi) düğümlere gönderilir. Kodu yürüten ağdaki tüm düğümler aynı sonuca gelmelidir. Bu sonuç dağıtılmış deftere kaydedilir. Uçuş iki saatten fazla ertelenirse, akıllı sözleşme kendi kendine yürütülür ve Ozan’a tazminat ödenir. Akıllı sözleşmeler değişmezdir; kimse sözleşmeyi değiştiremez.

Akıllı Sözleşmelerin Kullanım Alanları

Akıllı sözleşmelerin kullanım durumları basitten karmaşığa doğru sıralanabilir.

A noktasından B noktasına para taşımak gibi basit ekonomik işlemler için de yapılabilir, paylaşım ekonomisinde akıllı erişim yönetimi için kullanılabilirler.

Akıllı sözleşmelerin en önemli özelliği birçok endüstriyi bozabilir.

Bankacılık, sigortacılık, enerji, e-devlet, telekomünikasyon gibi diğer birçok endüstrinin kullanım örnekleri vardır.

Teknik Kullanım Durumları

• Kendini doğrulama
• Kendi kendine çalışan
• Dışarıdan müdahale zorluğu

Yasal Kullanım Durumları

• Yasal yükümlülükleri otomatik bir süreçle eşleştirebilir.
• Doğru uygulanırsa, daha yüksek derecede sözleşme güvenliği sağlayabilirler.

Ekonomik Kullanım Durumları

• Yüksek şeffaflık
• Daha az aracı
• Daha düşük işlem maliyetleri