Proof of Work ve Proof of Stake Nedir?
Satoshi Nakamoto Bitcoin’i piyasaya sürmeden önce sistemde 3. partiye gerek duyulmadan yapılan işlemlerin onaylanabileceği bir mekanizma oluşturmak istiyordu. Bu istek doğrultusunda çalışmalarını sürdüren Satoshi bunun bir oybirliği mekanizmasıyla gerçekleşebileceğini düşündü. Proof of Work (İş Kanıtı) mekanizmasını ortaya çıkardı. Kriptografiye dayalı olan bu mekanizmanın ortaya çıkmasıyla kripto paralarında hayata geçişi gerçekleşti. Blok zincirlerde 3. bir partiye ihtiyaç duyulmadan işlemler gerçekleştirilebilecekti. Dolayısıyla Proof of Work mekanizması ilk oybirliği sistemi olmanın yanında birçok kripto para biriminin de dayanağı olan bir sistem olarak kripto ekosisteminde önemli bir yer edindi. Fakat Proof of Work adı üzerinde bir iş kanıtı sunulmasını gerektiriyor. Kripto ekosisteminde bu iş kanıtı da madencilik ile gerçekleştiriliyor.
Dikkatinizi çekebilir: PoW and PoS nasıl çalışır?
Madenciler blok zincir üzerindeki kriptografiye dayalı ileri düzey matematik ile şekillenen şifreleri çözerek yeni bloklar oluşturur ve oluşturdukları bloklardan ödül alır. Bu sayede piyasaya coin arzı ve çeşitli işlemlere olanak sağlar. Ancak bu noktadaki problem madencilerin bu şifreleri, bu kodları çözebilmesi için gerek duyduğu enerji tüketimidir. Gün geçtikçe zorluk derecesi artan bu şifrelerin çözülüp yeni blokların oluşturması için daha güçlü cihazlar gerekli olmaya başladı ve enerji tüketimi bir hayli yükseldi. Örneğin günümüzde Bitcoin madenciliği için harcanan enerji masrafının İrlanda’nın yıllık tüketim miktarından %16 fazla olduğu yönünde haberler çıkmaya başladı. Böylesine devasa bir enerji tüketimi hem masraflar olarak hem de doğaya olan zararı göz önüne alındığında yeni bir oybirliği mekanizmasına ihtiyaç duyulduğu ortaya çıktı. Bu yeni mekanizma da Proof of Stake yani “Hisse Kanıtı” olarak isimlendirildi.
Proof of Stake mekanizması 2012 yılında Scott Nadal ve Sunny King tarafından piyasaya sunuldu. Enerji tüketimi ve masrafları gibi sorunları ortadan kaldırmak adına bir çözüm olarak sunulan bu model madencilik sisteminde köklü değişikler gerçekleştirdi. Proof of Stake mekanizması PoW’a göre daha karmaşık bir altyapıya sahip ancak temel prensibi belirli miktarda bir kripto parayı ağ içerisine kilitleyerek yeni bloklar oluşturmaktır. Bu mekanizmada coinler blok zincir ağına kilitlenir ve kilitleyen hissedarlara da madencilik ödülü verilir. Bu sistem sayesinde pahalı madencilik donanımlarına ve yüksek enerji tüketimine ihtiyaç duyulmaz. Proof of Stake sistemi 2017 yılı ve sonrasında çıkan çoğu kripto para projeleri tarafından tercih edilmiştir. Bunun yanında Ethereum’un da 2.0 güncellemesi ile PoS sistemine geçmesi bu yeni oybirliği mekanizmasına olan ilgi ve güveni de bir hayli artırdı. Şuan da da Proof of Stake adı verilen konsensüsü kullanan Avalanche, Ethereum’dan önce PoS teknolojisini hayata geçirmiştir.