Bitcoin, eşten eşe ağ teknolojisini kullanarak herhangi merkezî bir otoriteye bağlı olmadan çalışır. İşlemlerin yönetimi ve Bitcoin'lerin cüzdanlar arası dağıtımı, ağ tarafından idare edilir. Bitcoin, açık kaynaklıdır. Kimse, Bitcoin'in merkezinde değildir ve onu tek başına kontrol edemez. Herkes Bitcoin üretebilir, alabilir ve satabilir. Bitcoin, kendine has birçok özelliği sayesinde diğer ödeme yöntemleri ile yapılamayacak pek çok farklı ihtiyacın üstesinden gelebilir.
Ethereum, 24 Temmuz 2014 tarihinde Vitalik Buterin tarafından oluşturulmuş; akıllı kontrat özelliğine sahip bir blok zincir ağıdır. Bu ağ üzerinde gerçekleştirilen işlemlerde ETH adı verilen kripto para birimi kullanılır. Yazılımcılar, Ethereum ağı üzerinde kendi projelerini oluşturabilir; Ethereum blok zinciri üzerinde projelerinin entegrasyonunu gerçekleştirebilir. ERC20 olarak adlandırılan Ethereum ağı, üzerinde merkeziyetsiz finans projelerinin kurulmasına imkân tanımaktadır. ERC20 kullanılarak geliştirilen merkeziyetsiz finans projeleri, kripto para ekosistemi için vazgeçilmez bir duruma gelmiştir.
Tether (USDT), Omni Layer protokolü aracılığıyla Bitcoin blok zincirinde üretilmiş; ardından Ethereum, Tron, EOS ve Algorand ağları üzerinde kullanılabilir hâle gelmiş bir kripto para birimidir. Tether (USDT), Amerikan dolarına bire bir oranında endekslidir. Temmuz 2014'te RealCoin olarak piyasaya sürülmüş ve kasım ayında kripto para biriminin rezerv miktarlarını korumaktan sorumlu olan Tether Ltd. tarafından Tether olarak yeniden adlandırılmıştır.
Ripple, diğer kripto paraların aksine madenciliği yapılamayan ve Ledger adı verilen blok zincir tabanlı defterlerin tamamen bir şirket tarafından yönetildiği bir kripto para birimidir. Ripple şirketi ve XRP, pek çok kripto para biriminden farklı olarak bir merkeze sahiptir. Ödeme sistemi sağlayıcısı olan Ripple, merkezî yapısı sayesinde büyük şirketler ve bankalar tarafından da sıkça tercih edilir hâle gelmiştir.
Litecoin eski bir Google çalışanı olan Charlie Lee tarafından 7 Ekim 2011 tarihinde piyasaya sürüldü. Litecoin ağı ise 13 Ekim 2011’de hayata geçti. Litecoin'in blok zinciri, Bitcoin blok zinciri ile oldukça benzerlik göstermektedir. Litecoin blok zincirinde blok oluşturma süresi 2,5 dakika ve maksimum üretim miktarı 84 milyon olarak belirlenmiştir. Bu rakamlar Bitcoin için 10 dakika ve 21 milyondur. Litecoin algoritması Bitcoin'e göre nispeten değiştirilmiş ve Bitcoin Core istemcisinin bir çatalı olarak ortaya çıkmıştır.
Chainlink 2017 yılında, Sergey Nazarov ve Steve Ellis tarafından kurulmuş bir merkeziyetsiz ağdır. Chainlink (LINK) akıllı kontratlara bilgi aktarımını sağlayarak bu kontratların blok zincir dışındaki dünya ile buluşmasını mümkün kılar. Chainlink, akıllı kontratlara bilgi akışını sağlarken kullanıcıların akıllı kontratlar üzerinde yaptıkları işlemlerde kullanmaları için LINK token sunar.
Yeni nesil İnternet için ölçeklenebilir bir ağ protokolü olan Polkadot, Parity Teknoloji tarafından geliştirilmekte ve İsviçre merkezli Web3 Vakfı tarafından desteklenmektedir. Açık kaynak koduyla Polkadot (DOT), geliştiriciler tarafından sıklıkla tercih edilmeye başlanmıştır.
Stellar Lumens 2014 yılında Jed McCaleb tarafından başlatılan ve herhangi bir para birimi çifti arasında hızlı, sınır ötesi işlemlere izin veren açık kaynaklı bir ödeme protokolüdür. XLM sembolüyle ifade edilen Stellar diğer kripto para birimleri gibi blockchain teknolojisi kullanarak çalışır. Stellar ağında kullanıcılar ödemelerini XLM adı verilen kripto para birimiyle gerçekleştirir. Ödemeler ve transferler tamamlandığında merkeziyetsiz Ledger sistemine kaydedilir. Stellar ağı pek çok yönden Ripple ağına benzerlik gösterir fakat aralarındaki en büyük fark; Stellar'ın merkeziyetsiz şekilde kullanımının mümkün olmasıdır.
Basic Attetion Token (BAT) merkeziyetsiz reklam alım satımı için kullanılan bir token'dır. Gizliliği korumayı ve İnternet kullanımı esnasında reklam, reklam veren ve kullanıcı arasındaki tekelleşmiş merkezî platformların yarattığı negatif etkenleri ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. BAT, Brave İnternet tarayıcısı üzerinde reklam verenler tarafından işlem gerçekleştirildikten sonra ödeme esnasında kullanılan token'dır. BAT; kullanıcı gizliliğini korumayı, İnternet'in geleceğini daha güvenli bir hâle getirmeyi amaçlamaktadır.
2019 Haziran'da kullanıma sunulan Algorand, akıllı kontrat özelliği (merkezî olmayan finans uygulamaları oluşturmak için kodlanan anlaşmalar) ile Ethereum'a benzer; merkeziyetsiz, güvenli ve ölçeklenebilir bir kripto para projesi ve blok zincir ağıdır. Saniyede 1.000 işlem kapasitesi ile merkeziyetsiz ve güvenli yapısından ödün vermeden global ve geleneksel ödeme ağları ile rekabet etmektedir. Turing ödülü sahibi Silvio Micali ve ekibi tarafından oluşturulan Algorand ağı, teknolojisi ile milyonlarca insan tarafından takip edilmektedir.
Fantom (FTM), aBFT olarak adlandırılan ilkeleri kullanarak DAG tabanlı dağıtık bir defter konsensüsü ile çalışan ve akıllı sözleşmeler için güvenli bir sanal makine sunan bir blok zincir platformudur. Fantom (FTM), DAG olarak adlandırılan ana sistemi ile Lachesis protokolü kullanılarak akıllı sözleşmelere yeni bir boyut kazandırmayı amaçlamaktadır. Fantom coin ağı içerisindeki düğümlerin ağa katılırken ağdaki diğer düğümlerin varlığından haberdar olması gerekmez. Fantom ağı, olay bloklarının topografik sıralamalarını elde etmek için Lamport adı verilen zaman damgalarını kullanmaktadır.
Holochain, geliştiricilerin merkezî olmayan uygulamalar (DApps) oluşturmaları için eşler arası bir platform sağlar ve veri merkezli blockchain'i temsilci merkezli bir sisteme dönüştürmeyi hedefler. Holochain; tamamen dağıtık, güvenilir ve eşler arası hızlı uygulamalar oluşturan açık kaynaklı bir platformdur. Holochain blok zinciri teknolojisine kıyasla hızlı bir performans koymasıyla öne çıkmaktadır. HOT ise Holochain ağının yerel token'ı olarak bilinmektedir.
Maker (MKR) kripto para birimini anlayabilmek için öncelikle çıkış noktası olan MakerDAO'yu incelemek gerekir. MakerDAO kripto para ekosisteminde en eski DeFi projelerinden biridir. MKR kripto para birimi ise MakerDAO platformu tarafından 18 Aralık 2017 tarihinde piyasaya çıkarılmıştır.
Aave, ERC-20 tabanlı kripto paralarda borç alıp vermeyi mümkün kılan bir merkeziyetsiz finans (DeFi) projesidir. Aave, tamamen Ethereum blok zinciri üzerinde çalışmaktadır. Aave, kullanıcıların kredi alabilecekleri kripto para birimlerinin derlendiği geniş ürün yelpazesiyle ve borç verenlerin borçlulara kullandıkları fonlardan pasif gelir elde etmelerine izin vermesiyle kendisini farklı kılıyor. Daha önce LEND olarak da bilinen Aave, Stani Kulechov tarafından 2017 yılında piyasaya sürüldü.
Adını Shiba türünde bir köpek ırkından alan Shiba coin'in kısaltılarak yazılışı SHIB'dir. Diğer bir çok kripto para gibi Shib coin’de ERC-20 ağına bağlı olarak çalışır. Shiba coin, Ağustos 2020'de "Ryoshi" olarak bilinen isimsiz bir kişi tarafından oluşturuldu. Dogecoin'den sonra piyasaya sürülen Shiba coin, kendisini web sitesinde "Doge Killer" olarak savunmaktadır yani Dogecoin Katili olarak öne çıkmak istemektedir.
AVAX, Avalanche blok zincir ağının üzerinde yaratılmış doğal (native) token'dır. Diğer birçok blok zinciri projesinden farklı olarak Avalanche, iş kanıtı yerine hisse kanıtı kontrol mekanizmasını kullanmaktadır. Avalanche ağı kullanılarak yapılan işlemlerde 1 saniye içerisinde sonlanan onaylanmalar ve ölçeklenebilir bir blok zinciri tecrübesi sağlanmış olur.
BiLira, blok zincir tabanlı ilk Türk stabil token'ıdır. Nisan 2019 yılında, herkesin geleceğin finans dünyasında eşit haklara sahip olması ve merkeziyetsiz finans ürünleri ile bağlantı kurabilmesi amacıyla geliştirilmiştir. TRYB kısaltması ile ifade edilen token, 1:1 oranında TL'ye sabitlenmiştir. KYC/AML sürecini tamamlayan herkes ICRYPEX Kripto Para Borsası üzerinde BiLira sahibi olabilir.
MenaPay Platformu; restoranlar, kafeler, alışveriş merkezleri, benzin istasyonları, otomatlar, çevrim içi platformlar ve daha fazlasında kullanım imkânı sunmaktadır. MenaPay, kullanıcıların günlük ihtiyaçları için güvenle para aktarmalarını sağlayan bir ödeme sistemidir diyebiliriz. MenaPay uygulaması ile paranızı kendi dijital cüzdanınızdan gönderebilir, harcayabilir ve yönetebilirsiniz. Aynı zamanda bu işlemleri oldukça düşük maliyetle gerçekleştirebilirsiniz.
Çerez politikamızda belirttiğimiz amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun olarak sitemizde çerez kullanmaktayız. Sitede gezerek çerezlere izin vermiş sayılırsınız. Detaylar için Çerez (Cookie) Politikasını
inceleyebilirsiniz.
